طراحی و اجرای حمام به عنوان یک بخش مهم خانههای امروزی از اهمیت بالایی برخوردار است. امروزه طرحهای بسیار متنوعی برای طراحی حمام وجود دارد؛ اما به دلیل سبکها و اندازههای مختلف، کمی اصول طراحی حمام پیچیده شده است. البته راهکارهای بسیار زیادی وجود دارد که میتواند ما را به بهترین طراحی برای حمام منزل شما برساند.
گروه معماری و طراحی حس آماده است تا متناسب با میزان فضا و بودجه شما، صفر تا صد طراحی و اجرای حمام را در منزلتان بر عهده بگیرد. در ادامه به نکاتی خواهیم پرداخت که باید در زمان طراحی حمام به آنها توجه کنید.

در زمان طراحی و اجرای حمام لازم است که به اصول و استانداردهای طراحی این فضا توجه شود؛ از جمله نکاتی که توجه به آنها ضروری میباشد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حمام به عنوان یکی از فضاهای خصوصی منزل باید از جانمایی مناسبی برخوردار باشد. بهترین محل در منزل شما برای جانمایی حمام میتواند در مجاورت اتاقهای خواب و یا سرویس بهداشتی باشد. البته امکان دارد در آپارتمانهای کوچک چارهای جز جانمایی حمام در داخل فضای اتاق خواب وجود نداشته باشد. در هر صورت بهتر است حمام در بخشی از منزل قرار بگیرد که در معرض دید نباشد.
در طراحی و اجرای حمام لازم است که به ابعاد و اندازههای آن توجه شود. مساحت یک حمام استاندارد باید ۱۳ متر مربع باشد که البته در بسیاری از مواقع به دلیل متراژ کم منزل و محدودیت فضا میتوان ابعاد کمتری برای طراحی حمام در نظر گرفت.
30 درصد از مساحت کل حمام باید به وان اختصاص داده شود و ضروری است که وان توسط دو یا سه دیوار کناری خود محدود شده باشد. البته چنانچه مساحت حمام زیاد باشد میتوان وان را با فاصله از دیوار طراحی کرد و یا آن را در مرکز فضا قرار داد. اندازه وان حمام باید متناسب با فضای این محیط باشد.
شیرهای آب سرد و گرم، دوش و یا وان حمام باید در ارتفاع ۷۶ تا ۸۶ سانتیمتری از کف وان یا حمام باشند. کنترلهای مرتبط با دوش را باید در ارتفاع 121 تا ۱۳۲ سانتیمتر از وان یا حمام در نظر گرفت. میلهای که برای نگهداری حوله تعبیه میشود باید از خروجی وان یا دوش 15 سانتیمتر فاصله داشته باشد.

فاصله دوش از کف حمام یا وان باید دستکم 175 تا ۱۸۲ سانتیمتر باشد. محور توالت فرنگی از سطح دیوار کناری باید دستکم ۴۵ سانتیمتر فاصله داشته و از سایر لوازم بهداشتی از قبیل روشویی یا دوش 76 سانتیمتر فاصله داشته باشد.
اگر در حمام روشویی تعبیه میشود باید طول ۵۰ سانتیمتر و ارتفاع ۸۰ سانتیمتر داشته باشد. بدیهی است که جانمایی روشویی دو نفره به فضای بیشتری نیاز دارد و میتوان دستکم طول ۱۰۰ سانتیمتر را برای آن در نظر گرفت. میزان فاصله محور روشویی از سطح دیوار باید حداقل ۴۵ سانتیمتر باشد.
چنانچه میزان فضایی که قرار است به طراحی و اجرای حمام اختصاص داده شود زیاد نیست، باید این بخش از منزل را به گونهای طراحی کنید که در کمترین فضای ممکن جای بگیرد؛ پس برای حمامهای کوچک به سراغ دوش و وان جداگانه نروید. درصورتی که تمایل دارید حتما این گزینهها را در طراحی حمام خود داشته باشید بهتر است آنها را با هم ترکیب کرده و فضای کافی برای ایستادن، حرکت کردن و خشک شدن افراد در نظر بگیرید.
از قرار دادن وسایل بهداشتی بیش از حد در فضای حمام خودداری کنید؛ زیرا حمام مکانی است که در آنجا باید آرامش برقرار باشد و قرار دادن وسایل زیاد در محیط آن میتواند فضای آرام آنجا را خنثی کند.
طراحی کابینتهای آینهای یا قفسههای دیواری توکار میتواند یک فضای ذخیرهسازی مناسب برای قرار دادن وسایل بهداشتی ایجاد کند.
در طراحی و اجرای حمام باید به جزئیات زیادی توجه شود تا حمام شما لوکس و حرفهای به نظر برسد؛ برای مثال در بسیاری از حمامهای شیشهای بین دوش و روشویی یک شیشه وجود دارد. معمولا تمیز کردن این شیشهها کار راحتی نیست و به دلیل آنکه در معرض آب هستند لکههای زیادی بر آنها دیده میشود که منظره جالبی را به وجود نمیآورد.

سعی کنید تا جایی که امکان دارد از نور طبیعی در طراحی حمام بهره ببرید. حمامهایی که در فضای کوچک و محدودی از خانه طراحی میشوند بهتر است حتما نور طبیعی داشته باشند تا افراد در فضای کوچک احساس خفگی و ناراحتی نکنند. علاوه بر این، برخورداری از نور طبیعی در محیط حمام میتواند در هزینههای انرژی نیز صرفهجویی به عمل بیاورد.
استفاده از نور مصنوعی را در ذهن داشته باشید؛ زیرا ممکن است حمام شما پنجره نداشته باشد یا اینکه در طول شب بخواهید از آن استفاده کنید. نورپردازی باید به صورت استاندارد طراحی شود که سایه ایجاد نکند. در صورت امکان چراغهایی را در اطراف و پشت آینه نصب نمایید تا بتوانید به راحتی بدون ایجاد سایه به صورت خود در آینه نگاه کنید. توصیۀ ما ترکیب کردن نور طبیعی و مصنوعی در طراحی و اجرای حمام است.
البته انتخاب نورپردازی نیز میتواند به نوع حمام شما بستگی داشته باشد؛ برای مثال برای حمامهای سبک مدرن از چراغهای دیوارکوب یا هالوژنها استفاده نمایید. برای حمامهای کلاسیک و سنتی استفاده از یک لوستر ظریف توصیه میشود که میتواند علاوه بر تامین نور، تاثیر مثبتی نیز بر محیط داشته باشد. به محل قرارگیری لامپها و نورپردازی توجه کرده و محلی را انتخاب کنید که در معرض آب نباشد.
در طراحی و اجرای حمام به جنس کاشی و سرامیکی که انتخاب میشود توجه نمایید. کاشی و سرامیک انتخابی شما لازم است که از کیفیت بالایی برخوردار باشد. سرامیکهای کف حمام باید در مقابل ضربه و لغزش مقاوم بوده و به گونهای باشند که بتوان به راحتی آنها را نظافت کرد.
برای کاشی و سرامیک خود میتوانید این رنگها را مد نظر قرار دهید:
استفاده از این رنگها در کاشی و سرامیک حمام میتواند فضای کوچک و دلگیر حمام را دلباز نشان دهد. توصیه کنیم اگر فضای حمام شما کوچک و بدون پنجره است از این رنگها برای پوشش دیوارها استفاده کنید.
استفاده از رنگهای شیری و کرم در کاشیهای حمام بسیار پرطرفدار است؛ البته اگر از سردی این رنگها خوشتان نمیآید میتوانید کمی جزئیات طلایی به آن اضافه کنید.
این رنگها میتوانند حس تازگی را به حمام شما بیفزایند و یک روز آفتابی را برایتان تداعی کنند.
استفاده از مجموعه رنگهای آبی به دلیل آرامش این رنگها میتواند گزینه مناسبی برای طراحی و اجرای حمام شما باشد.
لولهکشی و انتخاب مناسبترین شیرآلات میتواند یکی از ضروریترین اصول در طراحی و اجرای حمام باشد. اگر لولهکشی حمام به صورت مناسب و دقیق انجام نشود ممکن است در درازمدت برای شما مشکل ایجاد کند.
شیرآلات و دوشی که برای حمام انتخاب میکنید باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند تا بتوانند در مقابل رطوبت و آب مقاومت کرده و به سرعت دچار پوسیدگی نشوند.
یکی از مهمترین مراحل در طراحی حمام این است که تعیین شود چه افرادی از این فضا استفاده میکنند. بسته به اینکه شما بخواهید حمام برای اتاق خواب مستر باشد یا اینکه به دنبال طراحی و اجرای یک حمام خانگی باشید، لازم است فرآیندهای متفاوتی را طی کنید.
چنانچه حمام و سرویسهای داخل آن باید برای سالمندان، معلولان و کودکان طراحی شود، لازم است که استانداردهای خاصی در نظر گرفته شوند تا این افراد به آسانی بتوانند از این فضا استفاده نمایند.
حتما در طراحی و اجرای حمام به جاگذاری یک سیستم تهویه مناسب توجه کنید. داشتن تهویه مناسب باعث میشود که وسایل حمام در اثر رطوبت آسیب نبینند. به ویژه اگر حمام شما در داخل اتاق خواب و یا نزدیکی آن قرار گرفته شده باشد سیستم تهویه مناسب کمک میکند که رطوبت به فضای داخلی منزل شما راه پیدا نکند.
دمای مناسب و مطلوب برای فضای داخلی حمام بین ۲۲ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. برای قرارگیری دریچه تهویه لازم است که موقعیت دوش و ورودی حمام و سایر اجزایی که در آن استفاده شده در نظر گرفته شود.

یکی از نکات مهمی که در اجرای حمام باید به آن توجه شود، عایقبندی مناسب کف و دیوارهای آن است. مصالحی که در پوشش دیوار و کف حمام مورد استفاده قرار میگیرند باید کمترین درز ممکن را داشته باشند که بتوانند مقادیر رطوبت کافی را جذب و آزاد نموده و در برابر رطوبت مقاومت کنند.
برای پوشش قسمتهای انتهایی دیوار و همچنین سقف از رنگهای روغنی که قابل شستشو هستند استفاده نمایید. البته میتوان برای پوشش این قسمتها از مصالحی استفاده کرد که در برابر رطوبت مقاومت مطلوبی نشان میدهند.
اگر کف حمام شیب تندی دارد بهتر است برای پوشش سطح آن از مصالحی استفاده شود که سایز کوچکی داشته باشند. این کار باعث کمتر به نظر رسیدن شیب شده و از آسیبدیدگی و شکستگی بین مصالح نیز جلوگیری میکند. درزگیری مناسبی باید بین مصالح دیوار و کف همچنین بین مصالح با در و پنجرهها وجود داشته باشد تا از نفوذ رطوبت به دیوارهای عایق پشتی جلوگیری کند. توصیه میکنیم دیوارها و کف حمام تا ارتفاع ۶۰ سانتیمتر در برابر رطوبت عایق شوند.
کف حمام باید از فضای بیرون توسط آستانه در تفکیک شود و کف درون حمام از کف فضای بیرون پایینتر باشد. البته چنانچه قرار است افراد معلول و یا سالمند نیازمند به ویلچر از حمام استفاده کنند، آستانه را به سطح شیبداری که شیب ملایمی داشته باشد تبدیل کنید. در این شرایط باید عرض درب ورودی دستکم ۹۱ سانتیمتر باشد تا بتوان صندلی چرخدار را از آن عبور داد. درب سرویسها بهتر است با رنگهای ضدآب پوشش داده شوند تا در برابر رطوبت آسیب نبینند.
مهمترین بخش از طراحی حمام، جانمایی آینه است. آینه به بزرگتر و روشنتر دیده شدن فضا کمک میکند؛ اما ضروری است که همیشه تمیز نگه داشته شود تا زیبایی فضا را تحت تاثیر قرار ندهد. البته توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از آینهها در فضای داخلی حمام جالب نخواهد بود. متناسب با ابعاد و اندازه حمام، آینه مناسبی را برای این فضا انتخاب کنید.

طراحی و اجرای حمام بخش مهمی از طراحی و اجرا منزل مسکونی شماست. در فرآیند طراحی و اجرا میتوان از سبکهای مختلفی بهره برد که هرکدام زیبایی خاص خود را دارند و این مسئله به طور کامل به سلیقه و علاقه شخصی شما بستگی دارد.
یکی از سبکهایی که میتوان در طراحی و اجرای حمام از آن استفاده کرد، سبک کلاسیک و سنتی است. این سبک با جزئیات و تزئینات زیاد شناخته میشود و از کاشیهای طرحدار، رنگهای متنوع سفید، کرم، قهوهای، آبی، طلایی و سبز استفاده میکند. همچنین استفاده از گچکاریهای پرکار، فلزات برنز و مس و آهن برای شیرآلات و لامپ از جمله ویژگیهای این سبک هستند.
در طراحی و اجرای حمام مدرن به سادگی و کاربردی بودن آن توجه کنید. در این سبک باید از کاشیهای ملایمی استفاده شود که تکرنگ و روشن باشند. شیرآلات ساده، گل و گیاه، حولهها و تزئینات با رنگ ملایم از ویژگیهای این سبک به شمار میآید. چنانچه علاقه به حمام مدرن ولی رنگی دارید، توجه داشته باشید که همه چیز در سادهترین نوع ممکن باشد.
در این سبک از طراحی به سادگی توجه میشود و تاکید بر روی خطوط صاف است. فضای محیط در این سبک از طراحی باید باز، روشن و تمیز باشد.
اگر به عناصر طبیعی علاقمند هستید و دوست دارید که در فضای حمام خود از آنها بهره ببرید، میتوانید حمام چوبی داشته باشید. بهتر است برای طراحی و اجرای حمام چوبی از ترموود استفاده کنید.
فرآوری این چوب در دمای بسیار بالا در محدوده ۱۸۰ تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد اتفاق میافتد و به همین دلیل برخی از ویژگیهای چوب تغییر پیدا کرده و استفاده از آن را برای مکانهای مرطوبی مانند حمام مناسب میکند. از این چوب میتوان به عنوان کفپوش حمام نیز استفاده کرد؛ زیرا در برابر دما، رطوبت و حشرات موذی بسیار مقاوم است.
همه این توضیحات را دادیم که درنهایت در قالب تصاویری به شکل جامعتری چیزی که قصدش را داشتیم توضیح بدهیم، نشان دهیم. در ادامه میتوانید برخی از نمونه کارهای گروه معماری و طراحی حس در ارتباط با طراحی و اجرا حمام منزل را مشاهده کنید:
در این مطلب درباره صفر تا صد طراحی و اجرای حمام صحبت کردیم و نکاتی را که لازم است در فرآیند طراحی و اجرا مدنظر قرار داده شوند مطرح نمودیم. گروه معماری و طراحی حس آماده پاسخگویی به سوالات شماست. برای ارتباط با این گروه از راههای ارتباطی ذکرشده در بخش تماس با ما استفاده کنید.
ما در استودیو معماری و طراحی حس در تلاش هستیم مخاطبانمان بتوانند انعکاسی شفاف از چیزی که در ذهن دارند را با رعایت اصول طراحی و همچنین شخصیسازی بر اساس سبک زندگیشان ببینند.
ما به جزئیات اهمیت میدهیم، چرا که باور داریم طراحی خوب از دل توجه به نیازهای پنهان زندگی روزمره بیرون میآید.