طراحی و اجرا نما میتواند به یک ساختمان هویت ببخشد و بر ارزش اقتصادی آن تاثیر بسزایی داشته باشد؛ به همین دلیل بسیاری از سازندگان بنا به طراحی نما اهمیت ویژهای میدهند.
طراحی نما میتواند بر افزایش فروش یک ملک و جذب مشتری برای آن تاثیرگذار باشد. گروه معماری و طراحی حس با ارائه سبکها و طرحهای نوین در طراحی نمای ساختمان میتواند به بنای شما شخصیت و هویت ببخشد. در ادامه به صفر تا صد طراحی و اجرا نما خواهیم پرداخت.
نمای ساختمان بخشی از فضای یک شهر به شمار میآید و به همین دلیل در زیباسازی فضای محله، خیابان و حتی شهر نقش موثری دارد. چنانچه اصول طراحی و اجرا نما به درستی به کار گرفته شود و به سه اصل مهم سبک سازه و کاربری آن و مصالح مورد استفاده توجه نگردد، نمیتوان بهترین نما را برای ساختمان طراحی کرد.
طراحی و اجرا نمای ساختمانها و مراکز مختلف براساس کارایی که دارند به شکلهای مختلفی صورت میگیرد. ما اگرچه در ادامه شکلهای مختلفی از طراحی و اجرای نما را به شما توضیح خواهیم داد؛ اما برای فهم بهتر درمورد این موضوع نظر شما را به عکس زیر جلب میکنیم. عکس زیر بخشی از پروژه طراحی و اجرا انستیتو زیبایی محسوب میشود که اگر مشاهده کنید متوجه خواهید شد که نمای ساختمان با ظرافت و براساس کارایی مجتمع طراحی شده است.

یکی از مهمترین اصولی که در طراحی و اجرا نمای ساختمان باید مورد توجه قرار بگیرد، نوع کاربری بنا است. کاربریهای مختلف اداری، مسکونی، تجاری، درمانی، رفاهی و … نیاز به نماهای متفاوتی دارند و هرکدام اصول و ضوابط مورد نیاز خود را میطلبند؛ برای مثال در ساختمانهایی با کاربری مسکونی مهمترین هدف در طراحی و اجرا نمای سازه این است که دید ساختمان کاهش پیدا کند تا حریم شخصی آن حفظ شود اما در طراحی نمای ساختمانهای تجاری شعاع دید اهمیت بسیار زیادی دارد.
به طور معمول طراحی نما در ساختمانهای مسکونی مطابق با سبکهای کلاسیک و یا لوکس صورت میگیرد اما در ساختمانهای تجاری بسیار مهم است که نمای سازه چشمگیر و جذاب باشد تا بتواند بر روی نظر مشتری تاثیر مثبتی بگذارد.
نمایی که برای ساختمانهای آموزشی، درمانی و اداری طراحی و اجرا میشود باید با نوع کاربری ساختمان هماهنگی داشته باشد و بتواند فعالیتی را که در آن بنا صورت میگیرد به مخاطب القا کند. در سالهای اخیر بیشتر افراد ترجیح میدهند طراحی و اجرا نمای ساختمان آنها مطابق با سبک مدرن صورت بگیرد.
برای اینکه بهتر متوجه فرق میان طراحی نما ساختمانهای مسکونی و غیرمسکونی شوید، نظر شما را به عکس زیر جلب میکنیم. عکس زیر بخشی از پروژه طراحی و اجرا رستوران در ونک پارک محسوب میشود. طراحی نمای بیرونی این رستوران براساس کارایی آن صورت گرفته است. اگر دقت کنید متوجه خواهید شد که این مدل طراحی با نمای ساختمان مسکونی تفاوتهای بسیار بزرگی دارد.

از دیگر عکسهای این پروژه تماشا کنید:

طراحی و اجرا نمای ساختمان میتواند با استفاده از مصالح مختلفی صورت بگیرد که انتخاب نوع این مواد و مصالح در میزان هزینه نهایی و استحکام و طول عمر ساختمان و همچنین زیبایی بنا تاثیر دارد. البته در انتخاب نوع مصالح نما باید به نوع اقلیم و آب و هوای منطقه مسکونی نیز توجه نمود.
متداولترین مصالح به کار رفته در نمای ساختمانهای ایرانی شامل نماهای شیشهای، آجری، سمنت برد و سنگی هستند. از مهمترین شاخصههای نماهای شیشهای ساختمان این است که امکان بهرهگیری از نور طبیعی افزایش یافته و این مواد از نظر صوتی و حرارتی عایق هستند و دید زیادی را نیز برای مخاطب ایجاد میکنند.
از جمله شاخصههای مهم نمای سنگی میتوان به مقاومت بالای آن اشاره کرد. علاوه بر این، نمای سنگی در آب و هوا و اقلیمهای مختلف قابل اجرا است که این ویژگی یک مزیت مهم برای نماهای سنگی به شمار میآید.
از شاخصههای مهم نمای سمنت برد میتوان به دوام و استحکام بالای آن اشاره کرد. همچنین این مصالح هزینه مناسبی دارند و در آنها از صفحههای سیمانی نسوز نیز استفاده میشود.
نمای کامپوزیت نیز در طراحی و اجرای برخی از ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرد که ترکیب آن متشکل از چند ماده مختلف است و کارایی و کیفیت بالایی نیز دارد. از مصالح دیگری مانند چوب و سیمان سفید و یا استیل گالوانیزه نیز میتوان در طراحی و اجرا نمای ساختمان استفاده کرد اما این موارد خیلی رایج نیستند.
بیرونیترین لایه یک ساختمان، نمای آن است که در معرض دید تمام ساکنان و رهگذران قرار میگیرد؛ به همین دلیل بسیاری از ساختمانها بر مبنای بنای آنها مورد قضاوت قرار میگیرند؛ پس در طراحی و اجرا نما باید به ضوابط و اصول توجه نمود.
در طراحی نما باید به نکات مختلفی همچون شرایط فرهنگی و تاریخی منطقه موردنظر، اقلیم و آب و هوا، کاربری ساختمان و وضعیت اقتصادی ساکنان دقت شود. سه نکته مهمی که در طراحی نمای ساختمان باید به آنها توجه کرد عبارتند از:
طراحی و اجرا نمای ساختمان باید بر مبنای اصول طراحی نما صورت بگیرد. طراحان نما به خوبی میتوانند با استفاده از مصالح و مواد مناسب و ترکیب آنها با سبک و کاربری ساختمان بر مبنای اصول و استانداردها بهترین نتیجه را برای مشتریان رقم بزنند.
برخی از اصول و ضوابط قانونی مرتبط با نما توسط شهرداری هر منطقه مسکونی تعیین میگردد؛ بنابراین نمایی که طراحی میشود باید در ابتدا به تایید شهرداری برسد و پس از دریافت مجوزهای مربوطه اجرایی شود. علاوه بر تمام موارد مطرح شده، بودجه کارفرما را نیز در طراحی نما باید در نظر گرفت.
ضوابط و قوانین طراحی نمای ساختمان به سه بخش مختلف دستهبندی شدهاند که این سه بخش شامل الزام، توصیه و پرهیز هستند. از جمله الزاماتی که باید برای طراحی و اجرا نمای ساختمان به آنها توجه نمود، استفاده از مصالح با کیفیت و همچنین توجه نمودن به تناسب بین رنگ و جنس نما با نمای بناهای مجاور است. یکی دیگر از الزامات طراحی نما، پوشاندن درز انقطاع نما با ساختمانهای مجاور است.
از جمله مواردی که در بخش پرهیز دستهبندی شده است میتوان به ممنوعیت نمای تمام شیشه و یا تمام فلز اشاره کرد. همچنین یکی از مواردی که باید در نمای ساختمان از آن پرهیز شود، عدم استفاده از مصالح متعدد ساختمانی با رنگهای نامتعارف است.
مهمترین اصول طراحی و اجرا نما شامل موارد زیر هستند:
اگر بخواهید طراحی و اجرا نمای ساختمان خود را با جدیدترین روشهای روز منطبق کنید لازم است به نکات زیر توجه داشته باشید:
شرایط جوی و اقلیم منطقه یکی از مهمترین نکاتی است که در طراحی ساختمان باید مورد توجه قرار بگیرد. توجه به اقلیم منطقه به شما کمک میکند تا در انتخاب مصالح، میزان نورپردازی، چگونگی و اندازه بازشوها و سایر موارد بهتر تصمیم بگیرید؛ برای مثال ساختمانهایی که در شمال ایران طراحی میشوند باید با ساختمانهای جنوب کشور متفاوت باشند.
توجه به تاریخ و فرهنگ منطقه نیز در طراحی و اجرا نما بسیار اهمیت دارد؛ برای مثال در برخی از مناطق و شهرهای کشور که بافت تاریخی و سنتی دارند نمیتوان هر نوع نمایی را طراحی کرد. از جمله این شهرها میتوان یزد را مثال زد که بافت آن تاریخی و ارزشمند است و ساختمانهایی با نمای کلاسیک اروپایی در میان ساختمانهای سنتی آنجا جایی ندارد.
همچنین در مناطقی از کشور که فرهنگ و بافت آنجا سنتی و مذهبی است به نماهایی که بازشوهای بزرگ و فراوان دارند علاقهای نشان داده نمیشود و پیشنهاد میشود از این سبک طراحی در این مناطق استفاده نکنید.
یکی از مهمترین مسائل که هم در طراحی نما و هم در بازسازی آن باید مورد توجه قرار بگیرد، میزان بودجه کارفرما است. میزان بودجهای که کارفرما میتواند هزینه کند، تعیینکننده نوع مصالح و کیفیت آنهاست.
سلیقه کارفرما هم یکی از مواردی است که باید در طراحی نما مورد توجه قرار بگیرد. کارفرماها میتوانند سبکهای مختلفی مانند سبک کلاسیک، مدرن، مینیمال و … را برای طراحی نمای سازه خود انتخاب نمایند. البته پیشنهاد ما این است که از مشاوران این حوزه نیز نظر بخواهید تا بتوانند بهترین گزینه را مطابق با اقلیم و بافت منطقه به شما پیشنهاد دهند.
کاربرد و عملکرد ساختمان از جمله نکات تاثیرگذار بر طراحی و اجرا نما است. در واقع نمای ساختمان باید به گونهای طراحی و اجرا شود که معرف داخل آن باشد؛ برای مثال نمای یک رستوران نباید مشابه با نمای یک سازمان اداری طراحی شود. کاربرد و عملکرد ساختمان باعث اعمال محدودیتها و قوانینی در طراحی نما میشود که باید این محدودیتها را رعایت کرد.
حال که با اصول مختلف طراحی و اجرا نما آشنا شدید، در ادامه شما را با انواع مختلفی از نمای ساختمان آشنا خواهیم کرد.
نمای آجری یکی از محبوبترین و قدیمیترین انواع نما در سازه است. بسیاری از ساختمانهای قدیمی ایرانی نمای آجری دارند. در برخی از ساختمانها نیز از آجر در کنار شیشه و چوب استفاده شده است.
در صورتی که میخواهید از آجر برای طراحی نما استفاده کنید بهتر است از انواع نسوز کمک بگیرید که در گذر زمان آسیبی نمیبینند. همچنین انواع مختلفی از آجرهای مدرن مانند آجر روستیک و آجر با طرح چوب نیز وجود دارد که میتوان از آنها استفاده نمود.
از نمای کامپوزیتی بیشتر در سبک مدرن استفاده میشود. کامپوزیت مزایای زیادی مانند وزن کم، قابلیت شستشو و مقاومت بالا در برابر رطوبت و حرارت دارد و قیمت آن به همین دلیل نسبت به سایر مصالح اندکی بالا است.
البته یادتان باشد که نمیتوانید تمام سطح نما را با کامپوزیت بپوشانید و این ماده باید در ترکیبی از مواد دیگر برای طراحی نما به کار گرفته شود.
نمای سیمانی هزینه زیادی ندارد و سرعت اجرای آن زیاد است. استفاده از سیمان در طراحی نما این مزیت را دارد که در صورت آتشسوزی به راحتی میتواند از انتشار آتش جلوگیری کند؛ زیرا این ماده از مقاومت بالایی برخوردار است.
امروزه انواع مختلفی از سیمان وجود دارد که کارفرما میتواند مطابق با بودجه و سلیقه خود بهترین گزینه را انتخاب نماید. از نمای سیمانی میتوان در سبکهای مینیمال و مدرن استفاده کرد اما یکی از عیبهای بزرگ آن این است که در گذر زمان امکان دارد دچار ترکخوردگی و شکستگی شده و یا اینکه در اثر گرد و غبار و آلودگی هوا کثیف شود.
نماهای سنگی از گران قیمتترین نماها هستند. بسته به اینکه از چه نوع سنگی برای نمای ساختمان استفاده کنید قیمت تمامشده متفاوت خواهد بود.
اگر بخواهید از نماهای سبک رومی یا کلاسیک کمک بگیرید که امروزه طرفداران زیادی دارند، باید از سنگ برای طراحی نما استفاده کنید. انواع مختلفی از سنگ مانند تراورتن، گرانیت و مرمر وجود دارد که میتوان از آنها برای نمای ساختمان استفاده کرد.
مقاومت و استحکام زیاد سنگ از جمله مزایای آن است اما اگر از سنگهای بیکیفیت در نما استفاده شود امکان دارد به سرعت در برابر تغییرات آب و هوا دچار شکستگی و ترکخوردگی شوند و هزینه مازادی را به کارفرما تحمیل نمایند.
انواع مختلفی از سبکها در طراحی و اجرا نما وجود دارد که میتوانید نسبت به بودجه، سلیقه و مواردی که در بالا مطرح شد از آنها کمک بگیرید.
در طراحی نما به سبک مدرن که جزء محبوبترین سبکها در سراسر دنیا به شمار میآید باید به حجمهای چهارگوش و مستطیلی و همچنین سادگی عناصر توجه داشته باشید. در سبک مدرن نمیتوانید از تمام مصالح استفاده کنید و بهتر است تنها از دو یا سه ماده کمک بگیرید که معمولا این مصالح شامل سیمان، شیشه، بتن، کامپوزیت، سنگ و چوب هستند.
یکی از مهمترین مزایایی که میتوان برای سبک مدرن نام برد این است که سادگی آن باعث میشود تا مدت زمان زیادی زیبایی این نما حفظ گردد.
سبک کلاسیک به تقارن، تعادل و نظم اهمیت زیادی میدهد و در آن از سنگهای ارزشمند مانند گرانیت و مرمر در نما استفاده میشود. همچنین بهرهگیری از ستونها و سرستونهای طراحی شده در این نما بسیار اهمیت دارد. یکی دیگر از ویژگیهای سبک کلاسیک، نورپردازیهای خاص با جزئیات ریز در قسمتهای مختلف نما است.
سبک مینیمال به سبک مدرن شباهت دارد اما نسبت به سبک مدرن سادهتر است و از اشکال هندسی بیشتری استفاده میکند. در سبک مینیمال از یک یا دو ماده و رنگ در نما استفاده میشود و عناصر زیادی در آن وجود ندارد. همچنین این سبک محدود به شکلهای مکعبی و چهارگوش نیست و اشکال دیگری را هم میتوان در آن مشاهده کرد.
در این مطلب درباره طراحی و اجرا نما صحبت کردیم و برخی از سبکهای متداول و مصالح رایج در طراحی نما را نام بردیم. طراحی نمای ساختمان به دلیل آنکه معرف هویت و شخصیت سازه است اهمیت بسیار بالایی دارد.
حتما در طراحی نما از مشاوران متخصص این حوزه استفاده کنید؛ زیرا طراحی غیر اصولی میتواند منجر به کاهش ایمنی سازه شود و هزینههای بیشتری را به شما تحمیل کند. گروه معماری و طراحی حس با تلفیق دانش و تجربه در حوزه معماری آمادۀ طراحی و اجرای صفر تا صد نمای ساختمان شماست. برای اطلاعات بیشتر با مشاوران ما در ارتباط باشید.
ما در استودیو معماری و طراحی حس در تلاش هستیم مخاطبانمان بتوانند انعکاسی شفاف از چیزی که در ذهن دارند را با رعایت اصول طراحی و همچنین شخصیسازی بر اساس سبک زندگیشان ببینند.
ما به جزئیات اهمیت میدهیم، چرا که باور داریم طراحی خوب از دل توجه به نیازهای پنهان زندگی روزمره بیرون میآید.